Achoimre

Seo é An Gramadóir, bogearra oscailte lenar féidir seiceálaithe gramadaí a chruthú. Dearadh an Gramadóir mar ardán ginearálta a éascaíonn forbairt uirlisí teicneolaíochta a dhéanann próiseáil ar theangacha nádúrtha, go háirithe teangacha nach bhfuil mórán acmhainní ríomhaireachta acu. Tá leagan den Ghramadóir ar fáil a sheiceálann gramadach na Gaeilge; nuair a d'fhoilsigh mé an leagan Gaeilge den chéad uair sa bhliain 2003, ba é an chéad seiceálaí gramadaí in aon mhionteanga, go bhfios dom. Thar na blianta, rinneadh obair ar leaganacha eile i gcomhair Afracáinis, Acáinis, Breatnais, Coirnis, Esperanto, Fraincis, Gaeilge na hAlban, Hilgeanóinis, Íogbóis, Íoslainnis, Ocsatáinis (Languedocien), Samóis, Tagálaigis, agus Vallúinis; féach an Treoirleabhar Forbartha chun tuilleadh eolais a fháil faoi conas is féidir leagan den Ghramadóir a chruthú i dteanga nua.

Nuair a thosaigh mé an tionscadal seo, an bhrí amháin a bhí leis an bhfocal gramadóir ná “saineolaí gramadaí” (nó “grammarian” i mBéarla). Anois, de réir téarma.ie, is téarma ginearálta é ar sheiceálaí gramadaí freisin. Níl a fhios agam ar imir An Gramadóir seo aon tionchar ar an rogha sin! Má thuigeann tú an leathanach seo i nGaeilge, is dócha go bhfuil tú in ann An Gramadóir a fhuaimniú freisin, ach ar eagla na heagla, seo é an fuaimniú a rinne seanleagan de abair.ie.

Nuacht

• (Aibreán 2021): Sheol Cruinneog leagan nua den seiceálaí gramadaí a oibríonn sa néal, darb ainm GaelGram.
• (Eanáir 2020): Chruthaigh Jim O'Regan leagan Gaeilge den seiceálaí gramadaí LanguageTool bunaithe ar na rialacha gramadaí san Ghramadóir.
• (Bealtaine 2019): Chruthaigh Eoin Daltún breiseán Google Docs le haghaidh An Gramadóir a úsáideann an API poiblí.
• (Eanáir 2019): Tá an tSaotharlann Foghraíochta agus Urlabhra i gColáiste na Tríonóide tar éis an Gramadóir a úsáid mar chuid den Scéalaí, ardán ar líne a thugann tacaíocht do dhaoine ag foghlaim na Gaeilge.
• (Aibreán 2018): D'fhoilsigh mé API poiblí don Ghramadóir, sa chaoi go mbeadh forbróirí eile in ann seiceálaí gramadaí a úsáid ina gcuid suíomh agus aipeanna féin.
• (Márta 2018): Tá An Gramadóir ar fáil ó cadhan.com anois; RIP borel.slu.edu!
• (Márta 2014): Is féidir leat An Gramadóir a úsáid laistigh de LibreOffice anois, a bhuí le breiseán nua a d'fhorbair Ciarán Campbell agus an comhlacht Dúrud le maoiniú ó COGG.
• (Meitheamh 2010): Tá lucht scriobh.ie ar lorg daoine chun cabhrú leo breiseán a scríobh a chuirfeadh An Gramadóir ar fáil laistigh de OpenOffice.org Writer.
• (Márta 2010): Alt sa chéad eagrán de Gaelscéal faoi Anois — an seiceálaí gramadaí agus an teasáras Gaeilge a chruthaigh mé i bpacáiste amháin.
• (May 2009): Léirmheas ar Ceart agus GaelSpell san irisleabhar nós*.
• (Márta 2009): Bhí Diarmaid Mac Mathúna faoi agallamh ar an gclár Ronan Beo.
• (Márta 2009): Scéal faoi Ceart agus GaelSpell ar Nuacht RTÉ!
• (Márta 2009): Alt le Pól Ó Muirí faoi Ceart san Irish Times.
• (Lúnasa 2008): Foilsíodh leagan 0.7 den inneall gramadaí.
• (Meitheamh 2008): Thug mé léacht faoin Ghramadóir ag comhdháil bhliantúil NAACLT ag Ollscoil Rio Grande in Ohio.
• (Bealtaine 2008): Ainmníodh Ceart mar chuid den Bharr-50 Gnó le Gaeilge — liosta comhlachtaí a úsáideann an Ghaeilge ina gcuid oibre.
• (Deireadh Fómhair 2007): Bhí Diarmaid Mac Mathúna faoi agallamh ar an gclár Glór Aniar ar Raidió na Gaeltachta.
• (Eanáir 2007): Alt faoi Ceart sa Galway Advertiser.
• (Nollaig 2006): Sheol Kevin Donnelly leagan ar líne de Ghramadóir na Breatnaise darb ainm Klebran.
• (Iúil 2006): D'fhoilsigh Cruinneog leagan grafach saorsheasaimh den Ghramadóir darb ainm Ceart.

Gnéithe

• Iniompartha. Tá leagan 0.5 agus leaganacha níos déanaí scríofa go hiomlán i bPerl agus dá bharr sin is féidir an Gramadóir a rith ar bheagnach aon ghléas a phlugáiltear isteach. Rinneadh tástáil ar go leor ardán agus córas éagsúil: Linux (x86, ppc, amd64), *BSD (x86), Sun Solaris, DEC alpha, Mac OS X, agus Windows.
• Modúlach. Soláthraíonn an modúl Perl feidhmeanna éagsúla: téacs a dheighilt ina abairtí, litriú a sheiceáil, ranna cainte a chlibeáil, agus gramadach a sheiceáil. Is féidir leat na comhpháirteanna a úsáid chun feidhmchláir níos casta a fhorbairt (m.sh. parsáil, ríomhaistriúchán).
• Inúsáidte. Tá sé an-éasca an Gramadóir a úsáid ar líne na n-orduithe; léann sé téacs ón ionchur caighdeánach agus scríobhann sé earráidí go dtí an t-aschur caighdeánach (tá sampla den aschur ar fáil ar an leathanach seo). Nó, bain triail as anois tríd an gComhéadan Gréasáin. Tá breiseán ar fáil freisin lenar féidir an seiceálaí gramadaí a úsáid in eagarthóirí téacs emacs, vim, agus OpenOffice. Tá feidhmchlár Java darb ainm Ceart ar fáil, forbartha ag an gcomhlacht Cruinneog.
• Corpasbhunaithe. Is féidir comhpháirteanna éagsúla den Ghramadóir a chruthú go huathoibríoch ó chorpas mór a bhailigh mé ón nGréasán leis an gCrúbadán. Is mór an cúnamh é seo i gcás mionteangacha nó teangacha eile gan mórán acmhainní ríomhaireachta acu.
• Infhorbartha. Rinne mé mo dhícheall an pacáiste forbartha a dhearadh sa chaoi gur féidir dul chun cinn a dhéanamh gan mórán taithí ríomhchlárúcháin. Gintear an cód Perl go huathoibríoch ó roinnt téacschomhad (measartha simplí). Is rud tábhachtach é seo i gcás teanga gan mórán teangeolaithe nó forbróirí bogearra.
• Inscálaithe. Tar éis cúpla uair an chloig ag obair ar liostaí focal ón Chrúbadán, is féidir seiceálaí litrithe simplí a chruthú. Má tá tú níos foighní, tá an bogearra sách solúbtha gur féidir leat seiceálaí gramadaí cumhachtach a chruthú mar a rinne mise leis an leagan Gaeilge.
• Neamhspleách ar theanga. Tá an chuid is mó de na bogearraí oscailte a bhaineann le teicneolaíocht teanga dírithe ar theangacha (Ind-)Eorpacha. Toisc go raibh mé ag iarraidh ardán a sholáthar do gach teanga scríofa, chuir mé gnéithe speisialta ar fáil sa Ghramadóir, mar shampla tacaíocht do struchtúir chasta mhoirfeolaíochta atá an-choitianta i measc teangacha lasmuigh den fhine Ind-Eorpach.
• Saor agus Oscailte. Tá an Gramadóir ar fáil de réir téarmaí an GNU General Public License, rud a chiallaíonn (go bunúsach) go bhfuil cead agat an bogearra a chóipeáil, a athrú, nó fiú a dhíol, chomh fada is a bheadh aon leagan eile ar fáil de réir na dtéarmaí céanna.